صلح جهانی؛ مشروط به آزادی فلسطین

رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان در نشست اختتامی اجلاس سران گروه بیست (G20) که به‌تازگی در شهر ژوهانسبورگِ آفریقای جنوبی برگزار شد، بار دیگر در برابر جامعه جهانی، موضع اصولی، استوار و بدون سازش خود را در حمایت از فلسطین با صراحت کامل بیان کرد.

این اجلاس که با میزبانی آفریقای جنوبی و با شعار «همبستگی، برابری و پایداری» برگزار شد، صحنه تأکید رئیس‌جمهور اردوغان بر محکومیت بحران کنونی خاورمیانه، به‌ویژه ظلم و ستم‌های رواشده بر مردم فلسطین در غزه بود. وی تأکید کرد که بدون تشکیل فلسطینِ آزاد، هیچ بنیان واقعی و استواری برای صلح جهانی قابل تصور نیست.

اردوغان تصریح کرد که تداوم آتش‌بسی که در غزه به‌دست آمده، تنها با حرکت به‌سوی تحقق «راه‌حل دو دولت» معنای واقعی پیدا می‌کند. بر اساس مرزهای سال ۱۹۶۷ میلادی و با پایتختی قدس شرقی، تا زمانی که یک دولت مستقل فلسطینی تشکیل نشود، نمی‌توان هیچ تضمین پایدار و واقعی برای صلح جهانی ارائه کرد.

او افزود: ما برای آرامش و امنیت نه‌تنها مردم مظلوم فلسطین، بلکه برای آسایش تمامی بشریت، بر موضع اصولی خویش پایدار خواهیم ماند.

اردوغان در پایان، جنایات رخ‌داده در غزه را «قتل‌عامی وحشیانه» خواند و اعلام کرد که مسئولیت این فاجعه بر عهده اسرائیل و نخست‌وزیر آن، بنیامین نتانیاهو، است.

ترکیه تحت هیچ فشار یا بازی سیاسیِ جهانی، از موضع خود درباره فلسطین عقب‌نشینی نخواهد کرد و در هر محفل و مجمع بین‌المللی، برای احقاق حقوق مردم فلسطین، صدای خود را با صلابت بلند خواهد کرد.
رئیس‌جمهور اردوغان با اشاره به نمونه تاریخی آفریقای جنوبی گفت: همان‌گونه که این کشور به رهبری نلسون ماندلا در برابر نظام تبعیض نژادی، موضعی اصولی، استوار و شکست‌ناپذیر اتخاذ کرد، امروز نیز اتخاذ موضعی اصولی و جهانی در حمایت از فلسطین امری گریزناپذیر است.

او افزود که در غزه بیش از هفتاد هزار فلسطینی که بیشتر آنان را کودکان، زنان و مردم عادی تشکیل می‌دهند ــ به شهادت رسیده‌اند. هنگامی‌که در برابر چشمان جهان، جنایات آشکار علیه بشریت رخ داد، آفریقای جنوبی نیز با ثبت شکایت علیه اسرائیل در «دیوان بین‌المللی دادگستری»، موضعی شجاعانه و مبتنی بر اصول انسانی اتخاذ کرد. ما این شجاعت را ارج می‌نهیم و از سوی ملت خود آن را مورد حمایت قرار می‌دهیم.

اردوغان همچنین در حاشیه اجلاس، با شماری از رهبران مهم جهان دیدار کرد تا حمایت گسترده و مؤثر نسبت به مسئلهٔ فلسطین را تقویت کند. از جمله این دیدارها، گفت‌وگو با مارک کارنی نخست‌وزیر کانادا، ابی احمد علی نخست‌وزیر اتیوپی، جواو لورنسو رئیس‌جمهور آنگولا، آنتونی آلبانیز نخست‌وزیر استرالیا و اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا بود.

در این دیدارها، رئیس‌جمهور اردوغان به رهبران جهان یادآور شد که بدون آزادی ملت فلسطین، برقراری صلح پایدار در خاورمیانه و حتی در سطح جهانی ممکن نخواهد بود.

وی همچنین درباره احتمال اعزام نیروهای نظامی ترکیه به غزه، موضع خود را روشن ساخت و تأکید کرد که هرگونه اقدام نظامی باید با هدف حفاظت از مردم مظلوم، صیانت از حقوق بشر و بر پایه قوانین بین‌المللی صورت گیرد.

ترکیه وارد هیچ‌گونه تنش نظامیِ غیرضروری نخواهد شد، اما برای برقراری صلح، کاهش بحران انسانی و رسیدگی به رنج‌های مردم فلسطین تمام ظرفیت‌های سیاسی، دیپلماتیک و انسانی خود را به کار خواهد گرفت.
او از جامعه جهانی نیز درخواست کرد تا برای کمک‌های بشردوستانه، بازسازی غزه و استقرار صلحی پایدار گام‌های مشترک و مؤثر بردارند.

رئیس‌جمهور اردوغان همچنین درباره میزبانی اجلاس جی۲۰ سخن گفت و رهبری آفریقای جنوبی را ستود. وی اظهار داشت:

«ما قدردان رئیس‌جمهور سیریل رامافوسا هستیم که میزبانی‌ای درخور، باشکوه و شایسته فراهم آوردند.»
او افزود که روابط ترکیه و آفریقای جنوبی در دو دهه اخیر استوارتر و سازنده‌تر شده است و دیدارها و تماس‌های اخیر، این همکاری را در آینده بیش از پیش گسترده و عمیق خواهد کرد.

در این میان، به سفر معاون رئیس‌جمهور، آقای ماشاتیل، نیز باید اشاره کرد؛ سفری که نقشی مهم و اثرگذار در ایجاد شفافیت، اعتماد متقابل و استحکام هرچه بیشتر روابط دو کشور ایفا کرد.

سخنرانی رئیس‌جمهور اردوغان و دیدارهای ایشان با رهبران جهان بار دیگر نشان داد که ترکیه قاطعانه در کنار ملت فلسطین ایستاده است و در سطح بین‌المللی، برای آزادی فلسطین پیوسته و بدون وقفه صدا بلند خواهد کرد.

او تأکید نمود که برای تحقق صلح جهانی، تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی با پایتختیِ قدس شرقی ضرورت قطعی دارد؛ و بدون این امر، نه در خاورمیانه و نه در هیچ جای جهان، صلح واقعی و پایدار امکان‌پذیر نخواهد بود.

رئیس‌جمهور اردوغان بر کمک‌های بشردوستانه، استمرار آتش‌بس، رایزنی‌های گسترده با رهبران جهانی و عملی‌سازیِ راه‌حل دو دولت تأکید نمود تا بتوان از شدت بحران انسانی در غزه کاست، زمینه همکاری‌های بین‌المللی را تقویت کرد و از وقوع رویارویی‌های احتمالیِ نظامی در آینده جلوگیری به عمل آورد.
تحلیل‌گریِ روشن و دقیق او به‌وضوح بیان داشت که بدون تشکیل یک فلسطین آزاد، صلح جهانی صرفاً یک تصور نظری و انتزاعی است و برای تحقق ثبات حقیقی، آزادی ملت فلسطین یک ضرورت تاریخی، انسانی و سیاسی است.

این سخنرانی جامع و تحلیلیِ رئیس‌جمهور اردوغان نه تنها رهبران حاضر در اجلاس جی۲۰ را، بلکه افکار عمومی جهان را نیز به این حقیقت توجه داد که بدون احقاق حقوق ملت فلسطین و ایجاد یک دولت مستقل فلسطینی، نه صلح پایدار معنا دارد و نه حقوق بشر ضمانتی واقعی خواهد یافت.

موضع ایشان بازتابی روشن از اصول ثابت، ارزش‌های انسانی و رویکرد اخلاق‌مدارانه ترکیه است؛ رویکردی که ترکیه را در سطح جهانی به عنوان صدایی معتبر، استوار و رسا در حمایت از مردم فلسطین معرفی می‌کند.[1]

نویسنده: دکتر فرقان حمید[2]

ترجمه: دکتر عسکری

منابع: روزنامه جنگ[3]